çarx

çarx
is. <fars.>
1. Öz oxu ətrafında fırlanmaqla minik və ya başqa nəqliyyat vasitələrini hərəkətə gətirən (dəndənəli və ya bütöv şəkildə) dairə; təkər. Araba çarxı. Velosiped çarxı. Avtomobilin çarxı. – Bir yerdə bir araba atını yıxılmış, ya bir arabanı oxundan və ya da çarxından sınan görsəydi, <Qurbanqulu> dərhal kömək edərdi. . T. Ş. S.. Qatarın çarxları durmadan dönür; İşıqlar görünmür, işıqlar sönür. N. R..
2. Müxtəlif mexanizmlərdə, qurğularda hərəkəti ötürən və nizama salan çarxşəkilli hissə. Dəzgahın çarxı. Dişli çarx. – Çarxlar hərlənir, xam pambığın çiyidini bir tərəfə çıxarır, mahlıcını bir tərəfə qalaqlayırdı. Ə. Vəl..
3. Kəsər alətləri itiləmək üçün dairəvi bülöv daşı olan alət. Bıçağı çarxda itiləmək.

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • çarx — döyməx’: (Qazax) məc. dəfələrlə, dönə dönə gedib gəlmək. – Axşamatan Hajı dərəsinə çarx dö:rəm malın dalınjan …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • CARX — Lamson and Sessions (Regional » Railroads) …   Abbreviations dictionary

  • CARX — abbr. Carlon Inc. AAR …   Dictionary of abbreviations

  • kəlləçarx — is. <fars.> Neft buruqlarının və qüllə şəkilli başqa qurğuların təpəsində olan qaldırıcı çarx. Dolamaçarxın kəlləçarxı. – Vışkaların təpəsində fırlanan kəlləçarxların cırıltısı eşidilmirdi. M. S. O.. Buruqların şam ağacı kimi səmaya… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • çərx — f. 1) təkər, çarx; 2) dolanma, dövr etmə; 3) m. göy, səma, asiman; 4) m. dünya, kainat; 5) m. bəxt, tale. Çərxi cəfacu vəfasız dünya, zülm və əziyyətlə dolu dünya; çərxiçənbəri dairəvi səma; çərxi ətləs «atlas çarx» astronomiyada: yeddinci fələk; …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • çarxlamax — (Ağdam, Cəbrayıl, Gəncə, Mingəçevir) itilərəmk. – Qəməltini ver, çarxlamağa aparajam (Gəncə); – Pıçağı çarxlamışam, indi qılış kimi kəsir (Cəbrayıl)  Çarx vırməy (Cəlilabad) – dolanmaq, gəzmək. – Biz dünyanı çarx vıraco:uğ …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • ötürücü — is. 1. Ötürən, yola salan, müşayiət edən, yanınca gedən. 2. tex. Hərəkəti və s. ni maşının bir hissəsindən o birinə nəql edən qayış, dişli çarx və s. Hərəkət ötürücüsü. // Sif. mənasında. Ötürücü qayış. Ötürücü çarx …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • qarqara — 1. is. xüs. Ağır şeyləri qaldırmaq üçün yüksəkdə mil üstündə dolanan və üzərindən ip sallanan çarx. // Ümumiyyətlə, üzərinə ip, sap sarınan çarx. Dağın cəhrəsində əyrilən hər sap; Dağa sarınmışdır, bu sirri sən tap! Sanma çöl bağrında dağ bir… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • Sassanid army — The birth of the Sassanid army ( fa. ارتش ساسانيان Artesh e Sāsānīyān , Pahlavi Spâh سپاه, army ) dates back to the rise of Ardashir I (r. 226–241), the founder of the Sassanid dynasty, to the throne. Ardashir aimed at the revival of the Persian… …   Wikipedia

  • Liste Des Sigles De L'AAR Débutant Par C — Voir l article principal: Sigle de l AAR C CA Chesapeake and Albemarle Railroad CABU Bacardi and Company, Ltd. CABX Cabot Corporation CACV Cooperstown and Charlotte Valley Railway CACZ Comacasa Line CAD Cadiz Railroad CADX Cando Corporation CAFU… …   Wikipédia en Français

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”